Suya sığınma: TH10 Uganda'da

Neredeyse mükemmel bir iklime sahip olan Uganda, gıda yönünden zengindir. Meyve ağaçları ucu bucağı olmayan bir bahçe gibi görünür, tahıl bitkileri yılda iki kez hasat edilir, sığır, tavuk, keçi ve domuz bol miktarda bulunur. Mültecilere genellikle çiftçilik yapmaları ve kendi yiyeceklerini sağlamaları için küçük araziler verilir. Her ne kadar yiyecekler bol olsa da, su öyle değildir. Su sondajı olmazsa olmazdır. İnsanların her gün su toplamak için değerli zamanlarını harcamasının önüne geçmek için yönetim, 200 veya daha fazla kişiden oluşan topluluklara tatlı su pompalanması için bir kuyu ve hidranta gerek duymaktadır. Kuyuların arasındaki mesafe 3 mil’den (5 km) fazla olamaz.

BM Watsan Holdings, 2014 yılında satın aldığı TH10 ile çok sayıda kuyu açmıştır. Şirket bir yerde seferber olup, iyi bir sondaj yapabilir, pompa kurabilir ve inşaatı üç günde tamamlayabilir. BM Watsan Projeler Genel Müdürü Olanya Joseph Otim, şirketin başarısının çalıştığı varlıklar ile olan iyi bir ilişkiden kaynaklandığı söyledi. “İşlerini kolaylaştırıyoruz çünkü kuyuyu tamamlamak için bize güvenebilirler” dedi.

Otim, şirketin yılda ortalama 50 kuyu açtığını ve buradaki kuyuların derin olmadığını sözlerine ekledi. Bugüne kadarki en derin kuyu 395 ft’den (120 m) daha azdı. “TH10 gayet hızlı, bir kuyuyu tamamlamak için sadece beş ila yedi saat gerekiyor.”

Bir kuyunun geliştirilmesi amacıyla geçici bir çelik yüzey muhafaza borusu için 12 inç’lik (305 mm) bir yüzey deliğine gerek duyulur. Bir havalı çekiçle derin yerine kadar 6½ (165 mm) veya 7 inç’lik (178 mm) bir delik açılır. Şirket, kaya delici button bitleri olan Secoroc QL 60 çekiçleri kullanmaktadır.

TH10, Centerline 3×4 çamur pompası ve Deutz güverte motoruyla birlikte geldiğinden hem çamurlu hem de havalı sondaj için iyi iş görmektedir. Sondör David Okello, çamur veya hava ile sondaj yapmak için çok fazla gücü olduğunu söyledi. “Yüzeyde çamur sondajını zorlaştıran kayaçlar ve iri kayalar bulunur. Sıkışıp kalmamaya dikkat ediyorum. Yoksa, asla kurtulamam.”

 

Havalı kaya sondajı hızlı ve kolaydır. “Eğer sabah 8'de bir delik açmaya başlarsak, öğleden sonra  3’e kadar işi bitiririz.” Buradaki amaç, el pompası için yeterli debiyi, yani dakikada en az 130 galonu (0,5 m3) elde etmektir. Bundan daha azı olduğunda, kuru kuyu olarak kabul edilir ve terk edilir.

Okello bölgelere göre suyun kalitesi hakkında bilgi sahibidir, ancak zemin koşulları tahmin edildiği gibi değildir. Genellikle 30 ile 60 ft (10-20 m) arasında kayaya ulaşmaktadır, ancak bulunduğu yer 3 ile 100 f (1-30 m) arasında değişmektedir. Makinedeki çamur pompası, deliği 330 ft’ten (100 m) derinde yıkayabilecek kapasitededir, bu nedenle başlangıç deliğinin derinliğini kafasına takmamaktadır. Geçici yüzey muhafaza borusu yerleştirildikten sonra sondaja 7 inç’lik uçla devam edilir.

Kuyu, derin yerine kadar 5 inç’lik PVC boru ile muhafazaya alınır ve döküntü malzeme ile doldurulur. Üst delik için muhafaza borusuna beton sızdırmazlık malzemesi yerleştirilir. Bu üst delik, yüzeyden 3 metre mesafede sağlığa uygun bir sızdırmazlık malzemesidir. Okello 7 inç’lik deliği havalı sondajla açarken, geçtiği kırılma bölgelerini takip eder. Bunlar her bölgedeki PVC muhafaza borusunu delecektir.
  

Çekiciye hareket sağlayan hava paketi, 300 psi’de (26 bar) 836 ft3/dak (395 L/s) hava sağlayan bir Atlas Copco XRH 836 kompresördür. 

 

TH10, tüm tekerleklerden çekişli ağır hizmet tipi TATA SA 1212 TC kamyon üzerine inşa edilmiştir. Bu kamyon, gitmeleri gereken yere ulaşmak için yeterli güçten fazlasına sahiptir. Okello, başka bir tane daha satın alacak olsa yine sondaj makinesini alacağını, ancak daha iyi çekiş gücüne ihtiyaç duydukları alanlar için bir dahaki sefere 6×4 tahrikli bir kamyon alacağını söyledi. 

 

Güverte motoru, döner kafaya tork ve hız sağlayan iki hidrolik motora güç verir. Bu motorlar tork ve hız sağlayan dişlilere hareket sağlar. Maksimum tork 3.746 lbf-ft’dur (5.070 Nm). Sondör, 0 ile 85 dev/dak arasında değişken hız kontrolüne sahiptir. 

 

Okello, daha fazla geri çekme kapasitesine sahip daha ağır sondaj makineleri varken, TH10'un kendi operasyonları için iyi bir seçenek olduğunu ve derin olmayan kuyuları hızlı ve verimli bir şekilde tamamladığını söyledi. “Performansını seviyorum ve onunla sondaj yapmak çok hoşuma gidiyor.”