Yeraltında daha kolay nefes almak
Yeni elektrikli araç, Peru'nun iç bölgelerindeki Atacocha madeninde çalışanlar için yepyeni bir nefes anlamına geliyor.
And Dağlarının kalbinde yer alan Atacocha madeni, dünyanın merkezine doğru ilerleyerek zengin çinko, kurşun ve gümüş damarlarını arıyor. İlk tünelin kazılmasından bu yana seksen yıl geçen maden, günümüzde dağın bir kilometreden daha fazla içine girmiş durumda.
Yönetimin madenin üretim katlarına erişimi iyileştirmek amacıyla yeni bir iletişim tüneli açmaya hazırlandığı günlerde Epiroc, Nexa'ya aküyle çalışan Scooptram ST7 Battery elektrikli yükleyiciyi önerdi.
Eskiden ekipmanların ve personelin ana girişe ulaşmak için 4000 metreden yükseğe tırmanıp, ardından çalışma alanlarına ulaşmak için yedi kilometrelik rampadan aşağı inmesi gerekiyordu. Bu yol bir saat kadar sürebiliyordu.
700 metre daha aşağıda bulunan yeni tünel, bu yolculuğu otuz dakikaya düşürdü.
Sadece tek bir erişim noktasından 2,2 kilometre uzunluğundaki tüneli açmak, hava kalitesini korumak açısından büyük bir güçlük teşkil ediyordu.
Kaya delmek, kaldırmak ve taşımak için kullanılan güçlü makineler çalışanların sağlığını olumsuz etkileyen karbon monoksit, azot oksit ve ince tozların zehirli bir karışımını ortaya çıkarıyordu.
Atacocha'da on dört yıldır çalışan Yordan Rojas şöyle söylüyor, "Dizel motor epey kirli ve ürettiği duman bazen çalışmamızı engelliyor."
Madenin büyük bir bölümünde çalışan dev havalandırma sistemi kirli havayı dağıtan sürekli bir hava akışı sağlıyor. Ancak kapalı tünellerde kirletici maddeler hızla birikerek çalışanların sağlığını tehlikeye atıyor.
Bu koşullarda operatörler hava geçirmez kabinlerin içinde çalışırken, diğer işçilerin çalışma alanına güvenle girmeden önce gazların dağılması için otuz dakikadan fazla beklemesi gerekiyor.
Akülü elektrik motorları emisyon üretmiyor. Dolayısıyla bunlar, kapalı ortamlarda kullanım söz konusu olduğunda dizel motorlarla aynı zorlukları getirmiyor.
Bu nedenle, Epiroc'un teklifinin zamanlaması daha iyi olamazdı.
Atacocha'nın bakım mühendisi Ludwing Esteban şöyle söylüyor, "O zamanki ihtiyaçlarımıza tam uygundu."
2018 Ocak ayında çalışma alanına getirilmesinden bu yana elektrikli araç, hem yönetim hem de onu kullanmak isteyen operatörler tarafından büyük beğeniyle karşılandı.
Rojas şöyle söylüyor, "Böyle bir makine daha önce görmemiştim. Kirlilik yok, gaz yok. Hem operatör hem de diğer herkes için çok daha konforlu."
Scooptram ST7 Battery, tonlarca kayayı itme ve kaldırma konusunda dizel motorlu kuzeniyle eşdeğer olduğunu kanıtladı. Ayrıca daha uzun bom sayesinde nakliye kamyonlarını platform gerekmeden yükleyebiliyor.
Elektrikli araç kullanmanın başka avantajları da var.
Yanmalı motorların aksine elektrik motorları, madenin çamurlu tünellerinde ilerlerken neredeyse hiç ses çıkarmıyor ve böylece madencilerin kulak zarlarındaki yükü azaltıyor.
Ayrıca, yüksek miktarda ısı da üretmediğinden, otuz derece Santigrat gibi terletici sıcaklıklara ulaşabilen yeraltında avantaj sağlıyor.
Scooptram ST7 Battery'nin tek olumsuz yanı, bir depo dolusu dizel yakıtın aksine 12 saatlik vardiyanın tamamına yetmemesi ve dört ila beş saat kullanım sonrasında şarj etmenin gerekmesi.
Ancak akü değiştirme işi şaşırtıcı derecede kolay. Epiroc'un çalışma alanındaki teknisyeni tarafından eğitildikten sonra Rojas ve iş arkadaşları aküyü sadece 15 dakikada değiştirebiliyor. Ayrıca, yakıt ve yağlayıcı olmaması işletme maliyetlerini düşürürken, maden içerisinde tehlikeli yolculuğa çıkan tanker sayısı da azalıyor.
Nexa'nın kendi hidroelektrik santralinden şarj edilen Scooptram ST Akülü araç aynı zamanda şirketin karbon ayak izini azaltmaya da yardımcı oluyor.
Sayısız avantajları nedeniyle dünya madencilik sektörü maden filolarını mümkün olan en kısa sürede elektrikli hale getirmek için çalışıyor.
Esteban, Nexa'nın tüm filosunu beş yıl içinde tamamen elektrikli hale getirmek istediğini söylüyor.
