Gothenburg, İsveç'in en büyük ikinci şehridir ve nüfusu şehir merkezinde 1 milyonun üzerindedir. İsveç'in batı kıyısındadır ve harika bir takımadaya sahiptir. Şehrin akılda kalıcı tramvaylarını şehir içinde gezerken görebilirsiniz. Ayrıca 30.000 adet ekilmiş ağaç, 810 kilometrelik bisiklet yolları ve kilise şeklinde bir balık pazarı da bulabilirsiniz.
Gothenburg aynı zamanda Gothenburg Üniversitesi'ndeki yaklaşık 3000 araştırmacı, öğretmen ve doktora öğrencisi ile bir araştırma merkezidir. Burada uluslararası seviyede araştırmalar yapılmaktadır ve üniversite, sunduğu yaklaşık 1400 ders ve 190 program ile İsveç'teki en popüler üniversitelerden biridir.
Üniversitenin sekiz fakültesinden ikisi olan Sahlgrenska Academy ve Bilim Fakültesi, Medicinareberget (Tıp Öğrencisi Dağı anlamına gelir) bölgesinde bulunur. Burada sağlık, tıp ve diş sağlığı üzerine eğitim ve araştırma çalışmaları yapılır. Tesisler Bilim Fakültesi'nin gelecekte yapacağı araştırmalar için genişletilmektedir.
Çalışma sahası Gothenburg'un merkezinde dağlık bir arazide olduğu için kaya kazısı işlemleri ile ilgili çeşitli zorluklar ve katı yönetmelikler bulunmaktadır. Projenin baş müteahhidi olan Skanska, sondaj ve patlatma çalışmaları için taşeron olarak Stens Bergborrning AB'yi seçti.
Skanska Üretim Müdürü Henrik Lindström, görüşlerini paylaştı.
"Böyle bir projenin başarılı olmasını sağlayan dört temel etken vardır: güvenlik, gürültü azaltma, toz yönetimi ve titreşim kontrolü. Taşeronlara isteklerimizi anlatırken bu konulara büyük önem verdik. Sondaj çalışmalarında, Stens Bergborrning AB tüm ihtiyaçlarımızı karşılıyor. Bu da büyük oranda doğru sondaj makinesini seçmeleri sayesinde mümkün oldu."
"Paydaşlarımız ile sürekli olarak iletişim içindeyiz. Projeye başlamadan önce sorunları en aza indirmek için en iyi taşeronlar, ekipmanlar ve yöntemleri kullanacağımızın sözünü verdik."
Bahsedilen sondaj makinesi, Epiroc'un SmartROC T35 modelidir. Gürültü seviyesini yaklaşık 10 dB kadar düşürerek sondaj makinesinin yanında birbirinizi anlayarak konuşabilmenizi sağlayan bir gürültü azaltma kiti vardır. Bu projede merkezi bir toz toplayıcı kullanılıyor ve toz yönetimi için kapalı bir sistem oluşturuluyor. Sondaj makinesi, patlatma amaçlı sondajın yanı sıra kaya güçlendirme ve bulonlama için de kullanılacak. Bu uygulamada sondaj için kullanılan delik çapı 64/70 mm ve projenin devamında 45/52 mm sondaj uçları kullanılacak. Toplamda dört basamak olacak ve bunlar 20 metre aşağıya inecek. Böylece her basamağın yüksekliği yaklaşık 5 metre olacak. Patlatma saatleri çok katı yönetmeliklere göre belirleniyor ve haftada iki kez patlatma yapılabiliyor, yani Salı ve Perşembe günleri saat 12:30'da.
Şehir içinde mevcut binaların yakınında sondaj yapmak her zaman zordur. Bu binalarda çok hassas ekipmanların kullanıldığı ve sürekli olarak çalışmakta olduğu düşünüldüğünde karşılaşılan zorluk daha da büyük olmaktadır. Arazinin bozuk ve hazırlanmamış olduğunu da göz önüne alırsanız bu SmartROC T35 için ideal bir uygulamadır. Bu sondaj makinesine üstün arazi kabiliyetini katan temel özelliği, salınım yapabilen paletleridir.
Bir başka zorluk ise örtü tabakasının taşınması, sondaj, patlatma, nakliye ve kaya destekleme gibi işlemlerin koordinasyonu. Bu da planlama ve iletişimin hayati önem taşıdığı anlamına geliyor.
Stens Bergborrning AB'nin sondaj makinesi operatörü Victor Åkesson şöyle diyor:
"Bu sondaj makineleri piyasadaki en iyi makineler. Özellikle de arazi kabiliyeti ve denge açısından. Hem de açık arayla."
Devam ediyor:
"İnsanların şaşkınlıktan ağzının açık kaldığına şahit oldum. Bu makinenin devrilmeden bu gibi arazilere nasıl çıkabildiğini anlayamıyorlar. Ekskavatör operatörleri bazen bana gelip kendi makinelerinde de salınımlı paletlerin olmasını çok istediklerini söylüyorlar."
Victor, kaya delicilerle kariyerine on beş yaşında başlamış. Babası ve şirketin kurucusu olan Sten Åkesson ile farklı projelere gidiyormuş. Şimdi ise Victor şirketin çok önemli bir üyesi.
"Bu sondaj makinesi, satın aldığımızdan bu yana yaklaşık 1200 saattir çalışıyor ve hala çalışmaya devam ediyor. Üzerinde durduğumuz bu dağın önümüzdeki yıl yaz mevsimine kadar kazılıp düzeltilmesi gerekiyor, bu nedenle bunun gibi güvenilir bir ekipmana çok ihtiyacımız var."
İş bitene kadar yaklaşık 100.000 metreküp kayanın kazılacağı tahmin ediliyor. Taş ocağında çalışıyor olsaydınız bu çok büyük bir miktar gibi görünmeyebilirdi. Şehir içinde gerçekleşen bunun gibi zorlayıcı bir projede, patlatmanın haftada iki kez ile sınırlandırıldığını, yanda araştırma tesisleri olduğunu ve katı yönetmelikler olduğunu düşünürseniz bu miktar aslında çok büyük.
Sahadaki gürültü seviyeleri sürekli olarak ölçülüyor ve SmartROC T35 gereken sınır değerlerinin çok altında gürültü üretiyor. Gürültünün kaynağı büyük oranda diğer makineler.
Proje sona erdiğinde ve yeni bina inşa edildiğinde, araştırmacılar en üst katta pencereden baktıklarında belki de ünlü kiliseyi görebilecekler. Yani şu 1874 yılından beri balık satılan kiliseyi.
