Avustralya'nın kuzeyindeki bir madende, Roc-Drill bir çift Epiroc SmartROC CL makineyle bakır arayışına katıldı. Ancak en yakın kasabaya saatlerce uzaklıkta olan ve sıcaklıkların 50 Santigrat dereceye çıkabildiği bu yerde, çalışanların ve makinelerin sınırları sonuna kadar zorlanıyor.
Fark ettiğiniz ilk şey toz oluyor. Kırmızı, parlak kırmızı olan bu toz her yere giriyor. Roc-Drill Bölge Müdürü Graeme Jones, "Tam bir kabus," diyor. "Sonra bir de yağmur yağıyor ve her yer çamur oluyor." Burası Kuzeybatı Queensland'deki açık bakır madeni Crusader. En yakın kasaba olan Cloncurry'ye arabayla iki saat, eyalet başkenti Brisbane'e ise 20 saat uzaklıktayız. Mars tepeciklerine benzer engebeli tepecikler, dize gelen karınca yuvaları ve kurumuş ağaçlarla dolu bir Avustralya çölündeyiz ancak yine de yağmur yağıyor. Burada yıllarca süren kuraklık birkaç hafta önce son buldu ve devasa bir iç deniz oluşturdu. Crusader ile 25 kilometre (15 milden fazla) uzaklıktaki Mount Cuthbert üssünün bağlantısı günlerce kesildi ve işçiler helikopterlerle kurtarıldı. Önündeki su bendinden bir grup tatlı su timsahı geçerken Leichhardt Nehri üzerinde Landcruiser'ında boşta oturan Jones, "Julius Barajı'nın taştığını duyduğunuzda kaçmak için sekiz saatiniz vardır," diyor. "Yoksa mahsur kalırsınız.”
Bu Kuzey Avustralya'nın yağışlı sezonu ve aniden fırtınalar kopabilir. Kara bulutlar vardiyayı erken sonlandırmamıza sebep olurken Jones’un bizi turuncu ışıkları yanıp sönen LV'ler ile ocaktan uzaklaştırmasıyla buna ilk elden şahit oluyoruz. Kara bir perde gibi inen yağmur, rüzgar ve toz bulutu aksi yönde ilerlerken yıldırımlar ve elektrik aktivitesi, yüklü bir atım çevresinde yasak bölge oluşturmayı zorunlu hale getiriyor. Jones gülüyor. Bu, madenciliğin en zorlu hali.
Brisbane merkezli bir sondaj taşeronu olan Roc-Drill'in Genel Müdürü Nigel Deveth, "Bir şeyi test etmek istiyorsanız Avustralya'ya getirin," diyor. Roc-Drill, Deveth'in mevcut şirketi Deveth Drilling Qld'nin yan kuruluşu olarak 2012'de kuruldu. Deveth’in sondaj alanındaki geçmişi Deveth Geothermal Industries, Deveth Drilling ve eskiden aile şirketi olan Straitline Australia gibi şirketler aracılığıyla 32 yıla ulaşıyor. Bu sürenin çoğunda Epiroc ekipmanı çalıştırmakta uzmanlaştı. Roc-Drill şu anda Avustralya'nın en büyük Epiroc paletli sondaj makineleri filolarından birine sahip. Dolayısıyla Deveth'in ülkede bir çift yeni SmartROC CL sondaj makinesi satın alan ilk kişi olması şaşırtıcı değil. Roc-Drill, Avustralya ve Papua Yeni Gine'de yaptığı daha zor zemin işlerinin bazılarında COPROD ile donatılmış makineler kullanmak istiyordu. Epiroc tarafından geliştirilen COPROD sistemiyle birlikte, üstten darbeli ekipmanların yüksek penetrasyon hızı ve düşük yakıt tüketimi, kuyu dibi sondaj makinelerinin delik düzlüğü ve kalitesi ile birleşiyor. Deveth, "Bunlar, zor kayalara delik açma yolumuzu değiştirecek potansiyele sahip," diyor.
Roc-Drill'in makineleri Avustralya koşullarında verimli çalışır hale getirmesi kolay olmadı. Deveth'in ekibi, SmartROC CL'leri Cloncurry yakınındaki bir madende çalıştırarak kırıcı, besleme ve dönüş basınçlarını Avustralya madenlerinde sık görülen yumuşak ve sert araziye uygun şekilde ayarlamak için Epiroc ile birlikte aylarca gidip geldi. Crusader, Roc-Drill için benzer sorunlar teşkil ediyor. Bu maden, o veya bu şekilde yüz yıldan uzun süredir aktif. Güneşten kararan eski raylı altyapı hatları, terk edilmiş halde. Önceden kayalar oyulur ve yeraltında çalışılırdı. 2019 yılında maden sahibi Malaco Leichhardt daha karmaşık bir çalışma yürüterek dolomit, kuvarsit, talk ve magnetit açısından zengin bir alandan bakır sülfit cevheri çıkarmaya başladı. Maden ocağında bir katbekte çalışmakta olan Roc-Drill'in iki SmartROC CL makinesi, su basmış ocak boşluğunun yukarısında duruyor ve Crusader'ın eski atık alanlarından birini deliyor. Toprak yumuşak ve çalışma yavaş ilerliyor. Islak kil, devamlı olarak sondaj uçlarını tıkıyor. Operatör Glen Hoyle deliklerini kelepçelemeye dikkat ediyor ve gri toprağı pasta hamuru gibi ustaca karıştırıyor. Su içinde yapılan bu iş zaman alıcı ve yorucu ama buna değer.
"Daha sert kayaya ulaştığımızda tutarlı penetrasyon hızları elde edeceğiz. Bunlar gerçekten iyi makineler."
Hoyle, CL'yi otomatiğe alıp çalışmaya bırakırken "Bomba ekibi birkaç gün içinde gelecek," diyor. "İsteyeceğiniz son şey, bütün o toprağın deliğinize tekrar dolmasıdır. Deliği yeniden sondaj için işaretlerler." Bazı açılardan, Hoyle sadece zamanını bekliyor. Roc-Drill'in 12 adet güvenilir SmartROC D65'ten oluşan filosundaki herhangi bir makine, bu yumuşak arazide de etkin çalışabilir. Ancak ocağın içine baktığınızda SmartROC CL’lerin neden burada olduğunu anlıyorsunuz: zengin bakır yataklarıyla dolu sert ana kaya.
Bu ve D65 birlikte sert kayada mı? Parçalara ayırır,” diyor Hoyle. “Bunlar sert kayada çok iyi çalışıyor.” Yine de bu toprak türü için penetrasyon hızları zaten yüksek ve SmartROC CL'ler, başka şekillerde avantaj sağlıyor. Graeme Jones “Daha geniş rotlu makineler, delikleri temizlemek için daha küçük bir kompresör taşıyabilir, bu da daha küçük bir motor ve dikkat çekici derecede yakıt tasarrufu anlamına geliyor. Belki de 65'lerin kullandığının yarısı kadar,” diyor. Ocağın derinliklerinde sıcaklığın 50 Santigrat dereceye (122 Fahrenhayt) çıkabildiği Crusader'da başka faydaları da var. "Daha küçük bir kompresör olduğunda motorunuz çok yoğun çalışmıyor,” diye ekliyor Hoyle. "Bu, motorun üzerindeki basıncı azaltıyor. Burada alabileceğiniz her türlü yardıma ihtiyacınız oluyor. Cehennem kadar sıcak."
Ayrıca, Malaco Leichhardt Maden Mühendisi Mark Killip'in de fark ettiği gibi, SmartROC CL makineler düz ve doğru delikler açıyor. Roc-Drill'in alanda çok hızlı mobilize olmasından etkilenen Killip, yeni makineler hakkında da coşkuyla konuşuyor. "Bu COPROD sondaj makineleri inanılmaz," diyor. "Farklı zeminlerde gerçekten iyi, tutarlı delikler açmak için harikalar. GPS'leri var, bu da çalışanları sahaya gönderme tehlikesini ortadan kaldırıyor. Zemin koşullarında küçük bir değişiklik olursa ve makine birkaç yüz milimetre hareket ederse, GPS bunu otomatik olarak hesaba katıyor. Daha sert kayaya ulaştığımızda gerçekten tutarlı penetrasyon hızları alacağız. Bunlar gerçekten iyi makineler.” Roc-Drill'in bunları kullandığı düşünüldüğünde, daha azını beklemek düşünülemez. "Öncü olmak bizim için önemli değil," diyor Deveth. "Bu makineler başka bir şirket tarafından tanıtılacak olsa tam potansiyeline ulaşamayabilir. Biz bunun olmasına izin vermiyoruz.” "İyi bir itibarımız var,” diyerek devam ediyor. "Müşterinin bütçesini aştığımız tek bir iş bile olmadı. Faaliyetlerimizde sürekli olarak maliyetleri azaltmaya çalışıyoruz ve bu da müşterilerimize de yansıyabiliyor. Bizi diğerlerinden ayıran şey bu. Bu yüzden CL sondaj makinelerimiz var."
Epiroc, madencilik ve altyapı sektörlerinde dünya çapında lider bir üretkenlik ortağıdır. Epiroc en son teknolojileri kullanarak yenilikçi, güvenli ve sürdürülebilir sondaj makineleri, kaya kazısı ve inşaat ekipmanları ile araçları geliştirmekte ve üretmektedir. Şirket ayrıca, otomasyon ve birlikte çalışabilirlik alanlarında birinci sınıf hizmet ve çözümler de sunmaktadır. Genel merkezi İsveç’in Stockholm şehrinde bulunan Epiroc’un 2018 yılındaki geliri 38 milyar İsveç Kronu’dur ve 150’den fazla ülkede müşterilerini destekleyip onlarla iş birliği yapan 14.000’den fazla tutkulu çalışanı vardır. Daha fazla bilgi için
www.epirocgroup.comYerüstü ve Keşif Sondajı Epiroc’a ait bir bölümdür. Dünya çapında inşaat ve jeoteknik mühendisliği uygulamaları, taş ocakları ve yerüstü ve yeraltı madenlerinde kaya kazma ve keşif sondajı ekipmanları geliştirmekte, üretmekte ve pazarlamaktadır. Epiroc'un yenilikçi ürün tasarımı ve servis destek sistemlerine güçlü bir şekilde odaklanması, müşteri değerini artırmaktadır. Ana üretim merkezleri İsveç, İtalya, Hindistan, Japonya ve Çin'de bulunmaktadır. Bölümün merkez ofisi Örebro, İsveç'tedir.
