Your browser is not supported anymore.

We suggest changing from Internet Explorer to another option. The Internet Explorer browser is no longer supported by Microsoft. Please install or upgrade one of the browsers below.

Ağır koşullarla mücadele

17 Tem 2019 Çarşamba

Avustralya'nın kuzeyindeki bir madende, Roc-Drill bir çift Epiroc SmartROC CL makineyle bakır arayışına katıldı. Ancak en yakın kasabaya saatlerce uzaklıkta olan ve sıcaklıkların 50 Santigrat dereceye çıkabildiği bu yerde, çalışanlar ve makinelerin sınırları sonuna kadar zorlanıyor.

Fark edeceğiniz ilk şey toz. Parlak kırmızı toz her yere giriyor. Roc-Drill Alan Müdürü Graeme Jones, "Tam bir kabus," diyor. "Sonra yağmur yağıyor ve her yer çamur oluyor."

Burası Kuzeybatı Queensland'deki açık bakır madeni Crusader. En yakın kasaba olan Cloncurry'ye arabayla iki saat, eyalet başkenti Brisbane'e ise 20 saat uzaklıkta. Mars'ı hatırlatan engebeli tepecikler, diz yüksekliğinde karınca yuvaları ve kurumuş ağaçlarla dolu bir Avustralya çölündeyiz; ancak yine de burada yağmur yağıyor.

Yıllarca süren kuraklık birkaç hafta önce son buldu ve yağan yağmur, devasa bir iç deniz oluşturdu. Crusader ile 25 kilometre (15 milden fazla) uzaktaki Mount Cuthbert üssünün bağlantısı günlerce kesildi ve işçiler helikopterlerle kurtarıldı. Leichhardt Nehri üzerinde Landcruiser'ında oturan Jones, önündeki su bendinden bir grup tatlı su timsahı geçerken, "Julius Barajı'nın taştığını duyduğunuzda kaçmak için sekiz saatiniz var," diyor. "Yoksa mahsur kalırsınız."
Kuzey Avustralya'nın yağışlı sezonundayız. Fırtınalar bir anda kopabiliyor. Buna ilk elden şahit oluyoruz; kara bulutlar vardiyayı erken sonlandırdığında, Jones bizi turuncu ışıkları yanıp sönen LV'ler ile ocaktan uzaklaştırıyor. Kapkara çöken yağmur, rüzgar ve toz bulutu aksi yönde ilerlerken yıldırımlar ve elektrik aktivitesi, yüklü bir atım çevresinde yasak bölge oluşturmayı zorunlu hale getiriyor. Jones gülüyor. Burada madencilik, en ağır koşullar altında yapılıyor.

“If you want to test something, bring it to Australia,” says Nigel Deveth, Managing Director of Roc-Drill, a Brisbane-based drilling contractor.

 

Roc-Drill was established in 2012 as an offshoot of Deveth’s existing company, Deveth Drilling Qld. Deveth’s own history with drilling dates back 32 years via companies such as Geothermal Industries, Deveth Drilling and the formerly family-owned Straitline Australia. For much of that time he has specialized in running Epiroc equipment.

 

Roc-Drill currently boasts one of the largest fleets of Epiroc crawler drills in Australia. It’s no surprise, then, that Deveth was the first in the country to take on a pair of new SmartROC CL drill rigs. Roc-Drill wanted to put the COPROD-equipped rigs to work in some of the more difficult ground jobs it tackles across Australia and Papua New Guinea. With the COPROD system, developed by Epiroc, the high penetration rate and low fuel consumption of tophammer equipment is married with the hole straightness and hole quality of a down-the-hole drill.

 

“They have the potential to change how we drill into difficult rock,” says Deveth.

Roc-Drill'in makineleri Avustralya koşullarında verimli çalışır hale getirmesi kolay olmadı. Deveth'in ekibi, SmartROC CL'leri Cloncurry yakınındaki bir madende çalıştırıp kırıcı, besleme ve dönüş basınçlarını Avustralya madenlerinde sık görülen yumuşak ve sert araziye uygun şekilde ayarlamak için Epiroc ile birlikte aylarca çalıştı.

Crusader da Roc-Drill için benzer sorunlar teşkil ediyor. Bu maden, o veya bu şekilde yüz yıldan uzun zamandır aktif. Güneşten kararan eski raylı altyapı hatları, terk edilmiş halde duruyor. Eskiden kayalar oyulur ve yeraltında çalışılırdı. 2019 yılında maden sahibi Malaco Leichhardt daha karmaşık bir çalışma yürütüyor: Dolomit, kuvarsit, talk ve magnetit açısından zengin bir alandan kalkopirit cevheri çıkarıyor.

Maden ocağında bir katbekte çalışan Roc-Drill'in iki SmartROC CL makinesi, su basmış ocak boşluğunun yukarısında duruyor ve Crusader'ın eski atık alanlarından birini deliyor.

Toprak yumuşak ve çalışma yavaş ilerliyor; ıslak kil, sık sık sondaj uçlarını tıkıyor. Operatör Glen Hoyle deliklerini kelepçelemeye dikkat ediyor ve gri toprağı pasta hamuru gibi ustaca karıştırıyor. Su içinde yapılan bu iş zaman alıyor ama buna değer.

"Daha sert kayaya ulaştığımızda tutarlı penetrasyon hızları alacağız. Bunlar gerçekten iyi makineler."

Mark Killip , Maden Mühendisi, Malaco Leichhardt
Hoyle, CL'yi otomatiğe alıp çalışmaya bırakırken, "Bomba ekibi birkaç gün içinde gelecek," diyor. "İsteyeceğiniz son şey, toprağın deliğinizi geri doldurmasıdır. Deliği yeniden sondaj için işaretlerler."

Bazı açılardan Hoyle sadece uygun zamanı ekliyor. Roc-Drill'in 12 adet güvenilir SmartROC D65'ten oluşan filosundaki herhangi bir makine, bu yumuşak arazide de performanslı çalışabilir. Ancak ocağın içine baktığınızda, SmartROC CL'lerin neden burada olduğunu anlıyorsunuz: zengin bakır yataklarının bulunduğu, sert ana kaya.
Hoyle, "Bu ve D65, sert kayayı birlikte parçalara ayırır," diyor. "Bu ikisi sert kayada çok iyi çalışıyor." Yine de bu toprak türü için penetrasyon hızları zaten yüksek ve SmartROC CL'ler, başka şekillerde avantaj sağlıyor. Geniş rotlu makineler, delikleri temizlemek için daha küçük bir kompresör taşıyabilir; bu da daha küçük bir motor ve dikkat çekici derecede yakıt tasarrufu anlamına geliyor. Graeme Jones, "Belki de 65'lerin kullandığının yarısı kadar," diyor. Ocağın derinliklerinde sıcaklığın 50 Santigrat dereceye (122 Fahrenhayt derece) çıkabildiği Crusader'da başka faydaları da var. Hoyle, "Küçük kompresör olduğunda motorunuz çok yoğun çalışmıyor," diyor. "Motorun üzerindeki basınç azalıyor. Burada alabileceğiniz her türlü yardıma ihtiyacınız var. Cehennem kadar sıcak oluyor."
Bunun dışında, Malaco Leichhardt Maden Mühendisi Mark Killip'in de fark ettiği gibi, SmartROC CL makineler düzgün delikler açıyor. Roc-Drill'in alanda çok hızlı mobilize olmasından etkilenen Killip, yeni makineler hakkında da coşkuyla konuşuyor.

"Bu COPROD sondaj makineleri muhteşem," diyor. "Farklı zeminlerde gerçekten iyi, tutarlı delikler açmak için harikalar. GPS'leri var, bu da çalışanları sahaya gönderme tehlikesini ortadan kaldırıyor. Zemin koşullarında küçük bir değişiklik olduğunda ve makine birkaç yüz milimetre hareket ettiğinde, GPS bunu otomatik olarak hesaba katıyor. Daha sert kayaya ulaştığımızda çok tutarlı penetrasyon hızları alacağız. Bunlar gerçekten iyi makineler."

Roc-Drill'in bunları kullandığı düşünüldüğünde, daha azını beklemek muhtemelen yersiz olur. Deveth, "Öncü olmak bizim için önemli değil," diyor. "Bu makineler başka bir şirket tarafından kullanılacak olsa tam potansiyeline ulaşamayabilir. Bunun olmasına izin vermiyoruz."

"İyi bir şöhretimiz var," diyerek sözlerine devam ediyor. "Müşterinin bütçesini aştığımız bir iş bile olmadı. Faaliyetlerimizde sürekli olarak maliyetleri azaltmaya çalışıyoruz ve bunu müşterilerimize de yansıtıyoruz. Bu, bizi diğerlerinden farklı kılıyor. Bu yüzden CL sondaj makinelerimiz var."

Yerüstü madencilik ve taş çıkarma Uluslararası 2019 SmartROC CL Yerüstü ve Keşif Sondajı Bölümü COPROD

Epiroc, madencilik ve altyapı sektörlerinde dünya çapında lider üretkenlik ortağıdır. Epiroc; en son teknolojileri kullanarak yenilikçi, güvenli ve sürdürülebilir sondaj makineleri, kaya kazısı ve inşaat ekipmanları ile araçları geliştirip üretmektedir. Şirket ayrıca, otomasyon ve birlikte çalışabilirlik alanlarında birinci sınıf hizmet ve çözümler de sunmaktadır. Epiroc'un genel merkezi İsveç'in Stockholm şehrindedir, 2018 yılındaki geliri 38 milyar İsveç Kronu'dur ve 150'den fazla ülkede müşterilerini destekleyip onlarla işbirliği yapan 14.000'den fazla tutkulu çalışanı mevcuttur. Daha fazla bilgi için www.epirocgroup.com

Yerüstü ve Keşif Sondajı, Epiroc'a ait bir bölümdür. Bu bölüm; dünya çapında inşaat mühendisliği, jeoteknik mühendislik uygulamaları, taş ocakları ve yerüstü ve yeraltı madenlerinde kaya kazma ve keşif sondajı ekipmanları geliştiriyor, üretiyor ve pazarlıyor. Epiroc'un yenilikçi ürün tasarımı ve servis destek sistemlerine güçlü bir şekilde odaklanması, müşteriye daha fazla değer sağlıyor. Ana üretim merkezleri İsveç, İtalya, Hindistan, Japonya ve Çin'de bulunuyor. Bölümün merkez ofisi ise Örebro, İsveç'tedir.