03 Şub 2022 Perşembe
Uzaktan kumandalı sondaj makineleri şüphesiz yükselişte. Yeraltında uzun süredir kullanılıyorlar ve Aitik'te en büyük yüzey makineleri kabinlerden ziyade bir ofisten çalıştırılıyor. Peki biraz daha küçük olan yerüstü sondaj makinelerini uzaktan çalıştırmak nasıl bir şey? Boliden Aitik'te çalışan Norrbottens Bergteknik şirketinin operatörü Pierre Medfors bunu biliyor.
”BenchREMOTE ile yalnızca belirli durumlarda çalışıyoruz. Püskürtme için düz ve uygunsa,” açıklıyor.
"İçeride, operatör koltuklarında oturuyor ve her zamanki gibi kullanabiliyoruz ancak makineler yaklaşık 100 metre uzakta. Çok rahat, sıcak ve hoş. Mutfak ve tuvalet de var. "
Başlangıçta, yalnızca kamera ile çalıştıkları ve sondaj gürültüsü veya titreşimleri üzerinde hiçbir kontrole sahip olmadıkları için uzaktan kullanım alışılmadık bir durumdu.
”Merkezleme, açık ara en zor olanıydı. Sonuçta, sadece tek bir kamerayı görebiliyoruz. Durum gittikçe iyileşti, ancak daha deneyimli operatörlerin uzaktan çalışmasına izin vermek muhtemelen daha akıllıca olacaktır. BenchREMOTE'u kullanmaya başlamadan önce kabinden doğru şekilde sondaj yapmayı öğrenmeniz gerekir."
Beş SmartROC D65 modelindeki makinelerin nadiren arızalanan dengeli makineler olması, BenchREMOTE ile çalışmayı kesinlikle kolaylaştırıyor. Daha 1,5 yıl önce teslim edildiler ve 8 metrelik çelik borularla sondaj yaptılar.
”D65 güvenilir, çevik ve kullanımı kolaydır. Bunu kendimiz görüp karar vermediğimizi düşündük! Sekiz metrelik borularla mümkün olduğunca fazla kaynak yapmak zorunda kalmıyoruz ve bu sayede zaman kazanıyoruz” diyor Pierre Medfors.
Aynı zamanda Epiroc'a bir servis ortağı olarak da güveniyor.
”Mekanikerleri her zaman sahada ve sadece bir telefon uzakta. Bir şey olursa, hemen bize yardımcı olurlar.”
Uzaktan kumanda aynı zamanda operatörün birden fazla makineyi aynı anda çalıştırmasını sağlar. Bu, örneğin birinin bir gün hasta olması gibi durumlarda üretim hızının etkilenmeyeceği anlamına gelir. Tabii ki, aynı anda iki makine kullananlar için dağda yine de idare edilecek çok şey olacak.
”Delici ile aynı doğal temasa sahip olmadığımız için bakım işlerini çok düzgün biçimde yapmalıyız. İki makineden sorumluysanız genellikle matkap uçlarını, vidaları ve kontrol aletlerini değiştirmeniz gerekir. İkimiz de oradaysak sırayla işlem yapıyoruz” diyor Pierre.
Uzun süredir delme ustası olan Stefan Löfdahl, Epiroc satış mühendisi olarak birkaç durumda uzaktan çalıştırmayı denedi. Bunun yerüstü sondajın geleceği olduğuna inanıyor. Bunun nedeni, operatörlerin artık kabinde olmadığı zamanlarda güvenliğin önemli ölçüde artmasıdır.
”Bu durum, sektörün ön saflarında yer alacak. Kaya duvarlarına daha da yakınlaşabilmek, dağın tehlikelerine yakın olabilmek için çok önemli.”
Operatörlerin daha rahat bir ortamda olması da sağlık açısından önemlidir.
”Tüm iş hayatı boyunca gürültülü ve sarsıntılı bir ortamda oturmak kesinlikle çok zor. Uzaktan çalışmak ile iş daha sorunsuz ilerler”.
Belki Stefan Löfdahl, uzaktan çalışma fırsatının gelecekte daha fazla kişiyi bu mesleğe çekeceğini düşünüyor.
”Günümüzde gençlerin yaptığı ile benzer bir durum; kumanda çubuklarıyla oturmak ve bilgisayar oyunlarında karakterleri ve makineleri kontrol etmek. Kim bilir?”
Janne Lantto ve Pierre Medfors, Norrbottens Bergteknik
Pierre Medfors, BenchREMOTE'u kullanmaktan memnun ve durmak istemiyor. Günümüzde, yüzeyin iyi olması koşuluyla, kabinden çalışmanın daha zor olduğunu düşünmüyor.
”Telsiz kontrollü oyuncaklarla oynamayı herkes sever. Bu, biraz daha büyüğü! Güzel olmasının yanı sıra aktif de. BenchREMOTE'da oturduğunuzda dağda çok popüler oluyorsunuz, tamirciler sık sık gelip bizimle kahve içiyorlar.”
